ŞOK - Emeklilik için gereken prim gün sayısı, çalışılan kuruma göre değişiklik gösteriyor. SSK kapsamında, 1999 öncesinde prim şartı 5.000 ile 5.975 gün arasında değişirken, 1999 sonrası için bu süre 7.000 güne, 2008 sonrasında ise hem kadın hem erkek çalışanlar için 7.200 güne yükseltildi. Emekli Sandığı’na tabi çalışanlarda ise, kadınlar için prim günü 7.200 (20 yıl), erkekler için ise 9.000 gün (25 yıl) olarak uygulanıyor.
Bağ-Kur kapsamında, 1999 öncesinde emeklilik için prim şartı kadınlar için 7.200 gün, erkekler için ise 9.000 gün olarak belirlenmişti. Ancak 1999 sonrasında, hem kadın hem erkek sigortalılar için prim günü şartı 9.000 olarak eşitlenmiştir.
Birden fazla sigorta kurumuna prim ödeyenler için emeklilik şartları, son 7 yıldaki hizmet süresine göre belirleniyor. Bu süre içinde hangi kurumda daha fazla sigortalılık varsa, emeklilik işlemleri o kurumun kurallarına göre uygulanıyor. Bu hesaplama 1 Ekim 2008 sonrasında çalışanların tüm çalışma hayatında fazla yatırdıkları primlere bakılarak yapılır.
5 YIL ERKEN EMEKLİ OLMA ŞANSI
Bağ-Kur'luların prim gün sayısının 9.000 günden 7.200 güne düşürülmesi, özellikle 1 milyon küçük esnaf ve çiftçiyi ilgilendiriyor. Bu düzenleme sayesinde Bağ-Kur'lu esnaf ve çiftçiler prim günlerini 7.200 güne tamamlayarak yaklaşık 5 yıl erken emekli olabilecekler. Ekonomim'de yer alan habere göre, Bağ-Kur’a prim ödememiş ancak sigortalılığı dondurulmuş olanlar için sevindirici bir gelişme bulunuyor. Bu kişiler, ihya yöntemiyle dondurulan sürelerini gün satın alarak tekrar aktif hale getirebilecekler. Daha önce ödenmemiş primler borçları silinmiş olsa bile ihya yöntemiyle geri ödenerek emeklilik hakkı kazanılabilecek.
KİMLER YARARLANACAK?
Düzenleme, özellikle küçük esnafı ve çiftçiyi hedef alıyor. Basit usulde vergilendirilen 10 kişi ve altında çalışanı bulunan esnaf (bakkal, kasap, terzi, berber gibi) ile çiftçi Bağ-Kur'luların bu düzenlemeden yararlanması bekleniyor. Ancak kapsam düzenlemenin kesinleşmesinin ardından netlik kazanacak.
YAŞ ŞARTI
Bu düzenleme ile 7.200 prim gününe ulaşan kişiler, sigortalılık başlangıç tarihlerine göre belirlenen yaşı sağlıyorsa emekli olabilecek. Ancak, yaş şartı yine de uygulanmaya devam edecek.
1 Mayıs 2008 sonrası sigortalı olanlar için, kadınlarda 58, erkeklerde ise 60 yaş şartı uygulanacak ve bu yaşlar kademeli olarak 65'e kadar artacak.
ERKEN EMEKLİLİK YOLU AÇILIR MI?
Bağ-Kur'lulara yapılacak 1.800 günlük indirim ile 7.200 prim günüyle erken emeklilik mümkün olacak. Ancak, bu kişilerin 58 yaş (kadınlar) ve 60 yaş (erkekler) şartlarını da sağlamaları gerekecek. Bu düzenleme Bağ-Kur'lulara erken emeklilik hakkı tanıyacak ancak yaş şartı hala geçerli olacak.
EYT'LİLER YARARLANABİLECEK Mİ?
EYT (Emeklilikte Yaşa Takılanlar) kapsamı henüz netlik kazanmasa da, Bağ-Kur'lular arasında 8 Eylül 1999 öncesi sigortalılığı bulunan kişiler, 9.000 gün prim şartını beklemeden 7.200 günle emekli olabilecek. Bu durumda EYT'liler için 5 yıl erken emeklilik mümkün olacak.
Yeni düzenleme, yalnızca Bağ-Kur’lulara yönelik prim günü şartındaki değişikliği kapsayacak. Ancak birden fazla sigorta kurumuna prim ödeyenler için uygulanan “son 7 yıldaki hizmet süresi hangi kurumda fazlaysa emeklilik o kurumdan olur” kuralında bir değişiklik öngörülmüyor. Bu kural üç kurumdan birinde en fazla süreyi geçiren kişinin emekliliğini belirlemeye devam edecek.
BAŞVURU YAPILMASI ŞART MI?
Prim gün sayılarının otomatik olarak düşmesiyle, 7.200 güne ulaşan kişilerin emeklilik şartları tamamlanmış olacak. Ancak, emekli olabilmek için yaş şartının sağlanmasının ardından başvuru yapılması gerekecek. Başvuru emeklilik yaşını tamamlayan kişilere yönelik olacaktır.
