İslam alemi için farz sayılan abdest, her müslüman vatandaşın bilmesi gereken dini bir görev. Kuran okumak, namaz kılmak, cami ziyaretinde bulunmak isteyenlerin abdest alması gerekiyor.
ABDEST NEDİR?
Abdest, Arapça'da "güzellik ve temizlik" mânasına gelen vudû' kelimesiyle ifade edilir.
Abdest, Müslümanların, namaz gibi belli ibadetleri yapabilmek için bir düzen içerisinde bazı organları yıkayıp bazılarını mesh etme yoluyla yaptıkları arınma ve temizliktir.
Kur'ana göre her namazın yanında bedensel temizlenme amacıyla belli organları yıkamak ve meshetmek şeklinde anlatılır. Kimi vatandaş abdest almayı bilse de bazen abdest sırasını karıştırabiliyor. Abdest sırasından emin olmak için arayışta bulunan vatandaşlar, internet üzerinden yardım alıyor. Aynı zamanda abdest alırken nasıl niyet edilir sorusu da en çok merak edilen konular arasında. İşte abdest hakkında bilinmesi gerekenler...
ABDEST ALIRKEN DUA OKUMAK ŞART MI?
Bazı kaynaklarda abdest alırken her organın yıkanması sırasında ayrı ayrı okunacak dualara yer verilir (Nevevî, el-Ezkâr, s. 32- 35). Fakat sahih rivayetlere göre Hz. Peygamber (s.a.s.), abdest alırken özel bir dua yapmamıştır. Dolayısıyla güzel anlamlar içeriyor olsa da abdest sırasında bu duaların okunması şart değildir. Bununla birlikte okumasında da bir sakınca yoktur.
ABDEST DUALARI VE ANLAMLARI NELERDİR?
Abdest alırken, dua okumak veya her uzvu yıkarken kelime-i şehadet getirmek müstehabdır. Arapçasını bilmeyen Türkçesini okur. Abdest duaları şöyledir:
1- Abdeste başlarken şu dua okunur: (Bismillâhil-azîm. Vel-hamdü lillâhi alâ dînil-İslâm ve alâ tevfîk-ıl-îmân El-hamdü lillâhil-lezî ce’alelmâe tahûren ve ce’alel-islâme nûren.) [Azim olan Allah'ın ismiyle başlarım. Bize İslâm dinini ve imanı ihsan eden; suyu temizleyici, İslâm’ı nur kılan Allah’a hamd olsun!]
2- Ağza su verirken: (Allahümmes-kınî min havdi nebiyyike ke’sen lâ ezmeu ba’dehü ebeden.) [Yâ Rabbî, içtikten sonra bir daha hiç susuzluk duyulmayan havz-ı Nebi’den içir!]
3- Burna su verirken: (Allahümme erihnî râyihatel cenneti verzüknî min naîmihâ ve lâ türihnî râyihaten-nâr.) [Yâ Rabbî, Cennet kokusunu koklat ve beni Cennet nimetleriyle rızıklandır! Cehennem kokusundan uzaklaştır!]
4- Yüzü yıkarken: (Allahümme beyyid vechî binûrike yevme tebyaddü vücûhü evliyâike ve lâ tüsevvid vechî bi zünûbî yevme tesveddü vücûhü a’dâike.) [Yâ Rabbî, nurunla, evliyanın yüzünü ağarttığın gibi, yüzümü ağart! Düşmanlarının yüzü karardığı günde, yüzümü karartma!]
5- Sağ kolu yıkarken: (Allahümme a’tınî kitâbî biyemînî ve hâsibnî hisâben yesîren.) [Yâ Rabbî, kitabımı sağımdan ver ve hesabımı kolay eyle!]
6- Sol kolu yıkarken: (Allahümme lâ tu’tinî kitâbî bi şimâlî ve lâ min verâi zahrî ve lâ tühâsibnî hisâben şedîden.) [Yâ Rabbî, kitabımı solumdan, arkamdan verme, hesabımı zor etme!]
7- Başı mesh ederken: (Allahümme harrim şa’rî ve beşerî alen-Nâr. Ve ezıllenî tahte zıllî arşike yevme lâ zılle illâ zıllüke.) [Yâ Rabbî, vücudumu ve saçlarımı Cehenneme atma! Başka gölgenin olmadığı günde Arşın gölgesinde gölgelendir!]
8- Kulakları mesh ederken: (Allahümmec’alnî minellezîne yestemi’ûnel-kavle fe yettebiûne ahsenehû.) [Yâ Rabbî, beni, söz dinleyip, en güzeline uyanlardan eyle!]
9- Enseyi meshte: (Allahümme a’tık rakabetî minen-Nâr.) [Yâ Rabbî, boynumu ateşten azat et!]
10- Sağ ayağı yıkarken: (Allahümme sebbit kademeyye ales-sırâtı yevme tezillü fîhil-ekdâmü.) [Yâ Rabbî, ayakların kaydığı günde, sıratta ayaklarımı sabit kıl!]
11- Sol ayağı yıkarken: (Allahümme lâ tatrud kademeyye ales-sırâti yevme tatrudü küllü akdâmi a’dâike. Allahümme’c-al sa’yî meşkûren ve zenbî mağfûren ve amelî makbûlen ve ticâretî len tebûre.) [Yâ Rabbî, Sıratta, düşmanlarının ayaklarının kaydığı günde, ayaklarımı kaydırma! Çalışmamı meşkûr et! Günahımı affet! Amelimi kabul ve ticaretimi helâl et!]
12–Abdestten sonra: (Sübhânekellahümme ve bihamdike. Eşhedü en lâ ilâhe illâ ente vahdeke lâ şerîke leke ve enne Muhammeden abdüke ve Resûlüke.) [Ey Allah’ım! Seni, hamdinle tesbih ve tenzih ederim. Senden başka mabut olmadığına, bir olduğuna ve şerikin [ortağın] olmadığına ve Muhammed aleyhisselamın senin kulun ve Resulün olduğuna şehadet ederim.]
ABDEST NASIL ALINIR?
NİYET ETMEK
Önce kollar dirseklerin yukarısına kadar sıvanır, sonra "Niyet ettim Allah rızası için abdest almaya" diye niyet edilir. Ve "Eûzü billahi mineşşeytanirracîm, Bismillahirrahmanirrahîm" okunur.
ELLERİ YIKAMAK
Eller bileklere kadar üç kere yıkanır. Parmak aralarının yıkanmasına dikkat edilir. Parmaklarda yüzük varsa oynatılıp altının yıkanması sağlanır.
AĞZA SU ALMAK
Sağ avuç ile ağıza üç kere ayrı ayrı su alınıp her defasında iyice çalkalanır.
BURNA SU VERMEK
Sağ avuç ile buruna üç kere ayrı ayrı su çekilir. Sol el ile sümkürülerek burun temizlenir.
YÜZÜ YIKAMAK
Alında saçların bittiği yerden itibaren kulakların yumuşağına ve çene altına kadar yüzün her tarafı üç kere yıkanır.
SAĞ KOLU YIKAMAK
Sağ kol dirseklerle beraber üç kere yıkanır. Yıkarken kolun her tarafı, kuru bir yer kalmayacak şekilde iyice ovulur.
SOL KOLU YIKAMAK
Sol kol dirseklerle beraber üç kere yıkanır. Yıkarken kolun her tarafı, kuru bir yer kalmayacak şekilde iyice ovulur.
BAŞI MESHETMEK
Eller yeni bir su ile ıslatılır. Sağ elin içi ve parmaklar başın üzerine konularak bir kere meshedilir.
KULAKLARI MESHETMEK
Eller ıslatılarak sağ elin şehadet parmağı ile sağ kulağın içi, baş parmağı ile de kulağın dışı; sol elin şehadet parmağı ile sol kulağın içi, baş parmağı ile de kulağın arkası meshedilir.
BOYNU MESHETMEK
Elleri yeniden ıslatmaya gerek olmadan geriye kalan üçer parmağın dışı ile de boyun meshedilir.
SAĞ AYAĞI YIKAMAK
Sağ ayak üç kere topuklarla beraber yıkanır. Yıkamaya parmak uçlarından başlanır ve parmak araları iyice temizlenir. Sol ayak topuklarla beraber yıkanır. Yıkamaya parmak uçlarından başlanır ve parmak araları iyice temizlenir.
SOL AYAĞI YIKAMAK
Sol ayak topuklarla beraber yıkanır. Yıkamaya parmak uçlarından başlanır ve parmak araları iyice temizlenir.
ABDESİ BOZAN HALLER NELERDİR? NE ZAMAN ABDEST TAZELENİR?
* İdrar, dışkı, meni, kan gelmesi ve gaz çıkarmak abdesti bozar.
* Vücudun herhangi bir yerinden kan ya da irin gelmesi, çıktığı yere dağılması abdesti bozar. Eğer vücuttan çıkan kan ya da irin dağılmazsa ve nokta şeklinde kalırsa o zaman abdest bozulmaz.
* Kişilerin ağız dolusu kusması da abdesti bozan bir etkendir.
* Kişilerin uyuması, bayılması, şuurunu kaybetmesi, delirmesi gibi hallerde de abdest bozulur.
