ŞOK - Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, geçtiğimiz günlerde Türkiye’de asgari ücretle ilgili dikkat çeken açıklamalarda bulundu. Işıkhan, Ensonhaber YouTube kanalında konuyla ilgili görüşlerini paylaştı.Asgari ücrette diğer ülkelerle karşılaştırdığımızda aslında çok iyi bir noktadayız. Avrupa ülkeleriyle de karşılaştırdığınızda da öyle, Afrika ya da Asya ülkeleriyle de öyle.
Işıkhan “Asgari ücretin nereden nereye geldiğini rakamlarla ifade etmek isterim” diyerek Avrupa ülkelerinden iyi bir durumda olduğumuzu söylemişti ancak Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat) verilerine göre sadece 10 Avrupa Birliği ülkesinde asgari ücret bin Euro'nun altında. Bunların en düşüğü ise 551 Euro (26 bin 955 TL) ile Bulgaristan'ın asgari ücreti. Bulgaristan'ın ardından 707 Euro (34 bin 587 TL) ile Macaristan geliyor.
Dünya Gazetesi'nin habere göre 27 Avrupa Birliği ülkesinden 22'sinde ulusal asgari ücret uygulanıyor. Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat) verilerine göre AB ülkelerindeki brüt asgari ücretler ile bu sistem dışında kalan Danimarka, İtalya, Avusturya, Finlandiya ve İsveç'in maaş politikası şöyle:
10 Avrupa Birliği ülkesinde aylık brüt asgari ücret 1000 Euro'nun altında:
- Bulgaristan: 551 Euro (26 bin 955 TL)
- Macaristan: 707 Euro (34 bin 587 TL)
- Letonya: 740 Euro (36 bin 201 TL)
- Romanya: 814 Euro (39 bin 821 TL)
- Slovakya: 816 Euro (39 bin 919 TL)
- Çekya: 826 Euro (40 bin 408 TL)
- Estonya: 886 Euro (43 bin 344 TL)
- Malta: 961 Euro (47 bin 13 TL)
- Yunanistan: 968 Euro (47 bin 355 TL)
- Hırvatistan: 970 Euro (47 bin 453 TL)
Altı Avrupa Birliği ülkesinde aylık brüt asgari ücret 1000-1500 Euro arasında değişiyor:
- Güney Kıbrıs: 1000 Euro (48 bin 921 TL)
- Portekiz: 1015 Euro (49 bin 654 TL)
- Litvanya: 1038 Euro (50 bin 780 TL)
- Polonya: 1091 Euro (53 bin 372 TL)
- Slovenya: 1278 Euro (62 bin 521 TL)
- İspanya: 1381 Euro (67 bin 559 TL)
Diğer altı Avrupa Birliği üyesi ülkede aylık brüt asgari ücret 1500 Euro'nun üzerinde:
- Fransa: 1802 Euro (88 bin 155 TL)
- Belçika: 2070 Euro (101 bin 266 TL)
- Almanya: 2161 Euro (105 bin 718 TL)
- Hollanda: 2193 Euro (107 bin 283 TL)
- İrlanda: 2282 Euro (111 bin 637 TL)
- Lüksemburg: 2638 Euro (129 bin 53 TL)
TOPLU PAZARLIK SİSTEMİ
Danimarka, İtalya, Avusturya, Finlandiya ve İsveç'te ise hükümet tarafından belirlenen yasal bir asgari ücret yerine işçi sendikaları ile işveren örgütleri arasındaki toplu pazarlık sistemi uygulanıyor. Bu sözleşmeler sektörlere ve mesleklere göre alt ücret sınırlarını belirliyor; bu da fiilen asgari ücret işlevi görüyor.
İskandinav modeli (Danimarka, Finlandiya, İsveç) ve Alp modeli (Avusturya), işçi-işveren arasındaki sosyal diyaloğu ve öz düzenlemeyi ön plana çıkarıyor. İtalya’da ise uzun yıllardır ulusal ve sektörel toplu sözleşmeler, yasal düzenleme olmadan fiili bir alt ücret standardı oluşturuyor.
Bu ülkelerde toplu sözleşmelerle belirlenen en düşük ücretler, genellikle yasal asgari ücretin bulunduğu ülkelerdeki seviyelerden daha düşük değil, hatta birçok durumda daha yüksek.
İsveç-Danimarka: Saatlik taban ücretler çoğu sektörde 13–15 Euro (636-734 TL) civarında, bu da AB’deki yasal asgari ücretlerden çok daha yüksek.
Avusturya: Aylık alt sınır genellikle 1500–1700 Euro (73 bin 381-83 bin 165 TL) arasında.
Finlandiya: Sektöre göre değişmekle birlikte çoğu toplu sözleşmede saatlik ücretler 10–12 Euro (489 TL-587 TL) civarında.
İtalya: Sektörel sözleşmelerde aylık en düşük ücretler genellikle 1000–1200 Euro (48 bin 921-58 bin 705 TL) seviyesinde.