ŞOK - Çin'in Yunnan eyaletinde yürütülen son araştırmalar, küresel sağlık gündemini yeniden tedirgin etti. Yarasalar üzerinde yapılan kapsamlı çalışmalarda, insanlara bulaşma potansiyeli taşıyan ve ölüm oranı yüzde 75'e kadar çıkabilen iki yeni virüs tespit edildi.
Yunnan Endemik Hastalık Kontrol ve Önleme Enstitüsü bünyesinde dört yıl süren araştırmada, 10 farklı türe ait 142 yarasanın böbrek dokuları analiz edildi. Genetik dizileme sonuçlarında, toplam 22 virüs tespit edilirken bunlardan 20’si bilim dünyası için tamamen yeni.
NIPAH VE HENDRA İLE AKRABA
Araştırmacıların özellikle dikkat çektiği iki virüs ise, daha önce Güney Asya'da salgınlara neden olan ve ölümcül etkileriyle bilinen Nipah ve Hendra virüsleriyle genetik olarak akraba çıktı. Bu virüslerin oluşturduğu gruba "henipavirüsler" deniliyor ve sağlık uzmanlarına göre bu yeni türler ciddi halk sağlığı tehdidi oluşturabilir.
Bilim insanları, virüslerin insanlara doğrudan yarasa temasıyla değil; dışkı, idrar, tükürük ya da bu maddelerle bulaşmış su ve meyve yoluyla geçtiğini belirtti. Bulaşın genellikle domuz gibi ara konak hayvanlar üzerinden gerçekleştiği de vurgulandı.
NE AŞISI VAR, NE TEDAVİSİ
Uzmanlar, yeni virüsler karşısında henüz etkili bir aşı ya da tedavi bulunmadığını açıkladı. Bu da olası bir bulaş durumunda virüsle mücadelede ciddi zorluklar yaşanabileceği anlamına geliyor.
Özellikle Nipah virüsünün, akut solunum yetmezliği ve beyin iltihabına yol açabildiği; ölüm oranlarının ise %35 ile %75 arasında değiştiği ifade edildi. Hendra virüsünün de hem insanlarda hem atlarda ölümcül sonuçlar doğurduğu biliniyor.
YENİ BİR SALGIN MI GELİYOR?
COVID-19’un da yarasalardan kaynaklandığı yönündeki teoriler hala bilim dünyasında tartışma konusu olurken, Çin'deki bu son keşif yeni bir pandeminin habercisi olabilir mi sorusunu gündeme taşıdı. Uzmanlara göre, bu virüslerin zamanında kontrol altına alınamaması durumunda, küresel ölçekte bir sağlık krizinin yeniden kapıda olması şaşırtıcı olmayacak.
Çalışmayı yürüten araştırma ekibi, “Henipavirüsler şu anda düşük yayılımda olabilir ancak insanlara adaptasyon süreci başlarsa, salgın kaçınılmaz hale gelebilir” uyarısında bulundu.
