ŞOK - Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, TRT Haber ekranlarında katıldığı canlı yayında son günlerde Türkiye genelinde çıkan orman yangınlarına ilişkin önemli açıklamalarda bulundu. Yumaklı, yangınların büyük bölümünün kontrol altına alındığını belirtti, gece görüşlü helikopterler konusundaki eleştirilere de yanıt verdi.
"YALNIZCA 2 YANGIN AKTİF, TEHDİT OLUŞTURMUYOR"
Son durum hakkında bilgi veren Bakan Yumaklı, "Son açıklamamızdan bu yana 69 yangın çıktı, 67’si kontrol altına alındı. Şu anda yalnızca Afyon Hocalar ve Denizli Tavas’taki yangınlar aktif durumda ancak herhangi bir tehdit oluşturmuyorlar" dedi.
GECE GÖRÜŞLÜ HELİKOPTERLER NEDEN KULLANILMADI?
Kamuoyunda sıkça sorulan "Gece görüşlü helikopterler neden kullanılmadı?" sorusuna da yanıt veren Yumaklı, yangın söndürme kapasitesinin arttığını ve güçlü bir filoya sahip olduklarını vurguladı. Yumaklı, "Cumhuriyet tarihimizin en güçlü hava ve kara filosuna sahibiz. 27 uçağımız, 105 helikopterimiz var. 14 Bayraktar İHA’mızla 7/24 tarama yapıyoruz. Otağ yangın yönetim uçağımızla yangın alanlarını üç boyutlu olarak analiz ediyoruz" ifadelerini kullandı.
"YANGINLARIN %96’SI İNSAN KAYNAKLI"
Orman yangınlarının çok büyük bir kısmının insan hatalarından kaynaklandığını vurgulayan Bakan, "2024 yılı içinde çıkan yangınların yüzde 96’sı doğrudan ya da dolaylı olarak insan kaynaklı. Sadece yüzde 4’ü doğal nedenlerden, örneğin yıldırımdan kaynaklanıyor" dedi.
"3-30" KURALI: YANGIN RİSKİNİ BELİRLEYEN KRİTİK EŞİK
Yumaklı, yangın riskini etkileyen üç temel meteorolojik faktöre de dikkat çekti: "Hava sıcaklığı 30 derecenin üzerine çıktığında, rüzgar saatte 30 kilometreyi aştığında ve nem oranı yüzde 30’un altına düştüğünde yangın riski ciddi şekilde artıyor."
KÜRESEL YANGIN TEHDİDİ BÜYÜYOR
Bakan Yumaklı, dünya genelindeki yangın artışına da değinerek, "Son 10 yılda dünya genelinde yanan ormanlık alan 94 milyon hektara ulaştı. Birleşmiş Milletler’e göre, 2030’a kadar orman yangınlarında yüzde 14, 2050’ye kadar ise yüzde 30 artış bekleniyor" dedi.
"SON 100 YILIN EN KURAK VE EN SICAK YAZINI YAŞIYORUZ"
İklim değişikliğine de dikkat çeken Yumaklı, bu yaz mevsiminin son yüzyılın en sıcak ve en kurak dönemi olduğunu vurguladı. Yangınlarla mücadelede hem teknolojik hem de personel anlamında tüm imkanların seferber edildiğini belirtti.
GECE GÖRÜŞLÜ HELİKOPTERLERİ KULLANMAYA "GEREKÇE YOKMUŞ"
2025 yılının ilk yedi ayında çıkan 4.477 yangından 1.928’i ormanlık alanda, kalanları ise orman dışı bölgelerde meydana geldiğini belirten Yumaklı, "Yangınların yüzde 57’si orman dışı alanlarda başladı ve ormanlara sıçramadan söndürüldü" bilgisini paylaştı.
Yumaklı, sözlerini şöyle sürdürdü:
"2002'de kara aracı olarak, arazöz olarak sadece 637 tane arazözü vardı Türkiye'nin. Bugün 1786 tane… İlk müdahale aracı diye bir şey yoktu. Şu anda 2 bin 742 tane. Bunlar çok hızlı bir şekilde hareket edip arkalarındaki hızlı müdahale kitleriyle beraber oradaki çıkan yangına ilk anda müdahale eden arkadaşlarımız. Zaten şu veriyi de vereyim. Bu sebeple biz yangınların yüzde 95'ini 10 hektara ulaşmadan söndürmüş oluyoruz. Yani herhangi bir şekilde hani bu 4 bin 477 rakamını verirken de onu söyledim. Bu yangınların hepsinin ekranlarımıza çok şiddetli yangınlar olarak yansımamasının işte gerekçesi bu kabiliyet. Sadece 300 tane iş makinası varken şu anda 831 iş makinası var."
Gece görüşlü müdahale araçlarına dair tartışmalara da değinen Yumaklı, şunları söyledi:
"Bizim beş gece görüşlü helikopterimiz var. Biz bunu geçen sene de kullandık. Bu sene kullanmak için ortam ya da gerekçemiz olmadı. Bunu özellikle altını çizerek söylüyorum. Bütün dünyada olduğu gibi ülkemizde de gece görüşlü helikopterlerin kullanılması bir can tehlikesinin olması durumunda, yerleşim yerlerinin ya da kritik tesislerin korunması gerektiğinde kullanılır. Çünkü gece uçuşu o kadar kolay bir hadise değildir. İşte teller vardır, yükseltiler vardır ve dünyada da pek çok ülkede aynı bizim gibi eğer gece görüş kullanılacaksa bizim gibi yapılır.
Şimdi bize hep söyleniyor, hemen buraya bir gece görüşü gönderelim. O şekilde değil. Ben buradan tekraren şunu belirtmek istiyorum. Biz hiç kimseyi ikna etmek için ne kara araçlarımızı ne hava araçlarımızı ne gece görüşlerimizi geçit yaptıracak durumda değiliz. Yangının durumuna, seyrine, gerekliliklerine göre hem kara araçları hem hava araçları, eğer gerekiyorsa da gece görüşler kullanılır. Yani bu sadece biz istedik diye olabilecek bir şey değildir. Bunu tamamen gereklilikler belirler. Bütün dünyada olduğu gibi. Bu işin bilimiyle alakalı bir konudur, özelliğiyle ilgili bir konudur. Yani elbette uzmanlığı olmayan kişilerin yorumları bu. Dolayısıyla bu konunun altını çizmek istiyorum. Bir şey daha var. O da yine siz söylemediniz ben söyleyeyim. Gece görüşlü uçaklar. Dünyada gece görüşlü uçak diye bir şey yok. Yani gece görüşlü, işte ekipmanları kullanan pilotların kullandığı helikopterler vardır."
"AİR TRAKTÖRLERİN SAYISI 20'YE TAMAMLANACAK"
Yangın söndürmede kullanılan air traktörlerin sayısının 20’ye çıkarılacağını belirten Yumaklı, her bir uçağın 3 ton su taşıma kapasitesine sahip olduğunu ifade etti. Ayrıca 2028’den itibaren TUSAŞ tarafından geliştirilen ağır sınıf helikopterlerin de envantere katılacağını açıkladı.
Bakan Yumaklı, orman yangınlarıyla mücadelede kayıtlı 132 bin gönüllünün olduğunu ifade etti. Yumaklı, "132 bin gönüllümüz var, kayıtlı. Yani kendilerine her an ulaşabileceğimiz kardeşimiz var. Bunun dışında farklı kurumlar, sivil toplum kuruluşları, bunların hepsi bizim insan gücümüz aslında" dedi.
