Google, Türkiye'de birçok konuda ilkleri gerçekleştiren Profesör Nüzhet Gökdoğan'ı unutmadı. Ünlü gökbilimci ve akademisyen doğumgünüde Google tarafından doodle yapıldı. Meteor yağmurlarının konuşulduğu günlerde yapılan bu jest dikkat çekti. Birçok kişi Profesör Nüzhet Doğan'ın hayatını merak etmeye başladı.
Nüzhet Doğan, Türkiye'de birçok konuda ilki gerçekleştirmiştir. Bunlardan ilk akla gelenler, ilk kadın dekan olması ve ilk kadın gökbilimcisi olması şeklindedir. İşte Türkiye'nin büyük değerlerinden Nüzhet Doğan'ın hayatı, eğitimi hakkında tüm merak edilenler haberimizde yer alıyor.
NÜZHET GÖKDOĞAN KİMDİR?
Türk gök bilimci ve akademisyen olan Hatice Nüzhet Gökdoğan, 14 Ağustos 1910 yılında İstanbul'da doğdu. 24 Nisan 2003 yılında hayatını kaybetti.
İLK KADIN DEKAN VE İLK KADIN GÖKBİLİMCİSİ
Nüzhet Gökdoğan'ı önemli yapan konuların başında Türkiye'nin ilk kadın dekanı ve ilk kadın gökbilimcisi olmasıdır. İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi kayıtlarındaki bir numaralı doktora tezinin sahibidir. Aynı fakültedeki Astronomi Kürsüsü'nde görev yapan ilk Türk doçenttir.
İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi'nde 1954-1956 ve 1978-1980 yılları arasında Fen Fekültesi dekanı olarak görev almıştır.
BABASI ATATÜRK'ÜN SİLAH ARKADAŞI
Babası Atatürk'ün silah arkadaşlarından tümgeneral Mehmet Zihni Toydemir'dir. Annesinin adı ise Nebihe'dir. İlk olarak Erenköy Lisesi'nde yatılı olarak okumuştur. Mezuniyetinin ardından devlet bursuyla Fransa'ya gitti. Burada matematik-fizik lisansı yaptı. Lyon Kız Lisesi'nde Fransızca öğrendi. Erkek Lisesi'nde ise matematik eğitimi aldı.
1933 yılına gelindiğinde ise Paris Üniversitesi'nde fizik öğrenimine başladı. Paris Gözlemevi'nde staj yaptı.
İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ'NDE GÖREVE BAŞLADI
Yurda dönüşünün ardından İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Astronomi Enstitüsü'ne İlk Türk doçenti olarak atandı. Üniversite bahçesine gözlemevi kurulmasının öncülerinden oldu.
1936 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi'ne müderris muavini olarak atandı. Bu kurumdaki ilk kadın çalışan oldu. 1946 yılına kadar matematik doçenti olarak görev yaptı.
BİR NUMARALI TEZİN SAHİBİ
1937 yılında doktora tezini bitirdi. Bu tez fakülte kayıtlarında ''bir'' numaralı tez şeklinde geçer.
Bu arada Mühendislik Mektebi'nde tanıştığı Mukbil Gökdoğan ile 1938'de evlendi. Bu evlilikten Gönül ve Ömer Can adlarında iki çocuğu oldu.
1948 YILINDA PROFESÖR OLDU
1940 yılında doçent olan Nüzhet Gökdoğan, 1948 yılında ise profesör olmuştur. 1940 yılında William Marshall Smart’ın Spherical Astronomy adlı eserini Kürevî Astronomi adıyla Türkçeye çevirdi.
TÜRK MATEMATİK DERNEĞİNİ KURDU
Türk Matematik Derneği ve Türk Kadınlar Derneği'nin kurucuları arasında yer aldı. Bu derneklere başkanlık yaptı. 1954 yılında birkaç astronom ile birlikte kurduğu Türk Astronomi Derneği'nin başkanlığını 20 yıl kadar sürdürdü.
AMERİKA DÖNEMİ
1951-52 yıllarında ABD'ye gitti. Ann Arbos ve McMathHulbert gözlemevlerinde ve Wilson Dağ Gözlemevi ile Palomar Dağı Gözlemevi’nin merkezinin bulunduğu Pasedena'da çalıştı.
1954 YILINDA FEN FAKÜLTESİ DEKANI OLDU
23 Haziran 1954 yılında İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Dekanı oldu. Bu görevi iki yıl sürdü.
Bölüm Başkanlığı süresince Fransa'da Meudon ve Nice, İsviçre’de Basel, İtalya’da Asiago Rasathaneleri ile ortak araştırma programları geliştirdi. Aralık 1971'de Astronomi kürsüsünde Türk ve Balkan astronomların katıldığı "Keppler Sempozyumu"nu düzenledi.
1978’de ikinci kez dekan seçildi. Eylül ayında Silivri'de II. Ulusal Astronomi Kongresi'ni düzenledi. Bu Kongre, 1997’de kurulan Ulusal Gözlemevi fikrinin gündeme geldiği ve tartışılmaya başlandığı çok önemli bir toplantı oldu.
Gökdoğan, 1980'de dekanlık ve bölüm başkanlığı görevlerini sürdürmekte iken emekli oldu. Akademik yaşamı boyunca 6 ders kitabı çevirdi; 3 ders kitabı yazdı; 13 bilimsel makalesi yayınlandı. TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi'nin kurulmasında ilk adımların atılışında rol oynadı.
24 Nisan 2003 tarihinde hayatını kaybetti. Cenazesi, Zincirlikuyu Mezarlığı'nda defnedildi.
