Peki, Pertevniyal Valide Sultan Camii nerede? Tarihini, özelliklerini, hikâyesini ve mimarını bilmek isterseniz yazımıza bir göz atın…
Sultan II. Mahmut’un eşi ve Sultan Abdülaziz’in annesi olan Pertevniyal Valide Sultan tarafından yaptırılan Pertevniyal Valide Sultan Camii, 1869-1871 yılları arasında inşa edilmiş. Mimarı Montani olan caminin planlarını Sarkis Balyan çizmiş, hazırlanmasına da Hagop Balyan katılmış. Caminin çizim işlerinde desinatör Osep, uygulama ve şantiye yönetimi için Bedros Kalfa, duvarcı Ohannes ve dülger kolbaşısı Dimitri ile çalışılmış.

Sultan II. Mahmud’un eşi, Sultan Abdülaziz'in annesi Pertevniyal Valide Sultan'ın inşa ettirdiği türbe, sebil, çeşme, muvakkithane ve mektepten oluşan külliyenin ana yapısı olan cami, inşa edilmiş dönem özelliklerinin özelliklerini barındırıyor. Oryantalist geleneklerin ağır bastığı camide Gotik, Osmanlı, İslam ve Hint sanatına has unsurların birlikte kullanılan seçmeci anlayışa hakimdir.

EN ÖENEMLİ CAMİLER ARASINDA 

Özellikle neogotik yapısı sebebiyle Pertevniyal Valide Sultan Camii diğer camileri göre çok farklı bir tasarıma sahiptir. Üstelik o dönem din bilginlerinin, hocaların ve devletin ileri gelenlerinin katılımıyla temel atma töreni yapılmış dönemin en önemli camileri arasında yer almaktadır. Dolmabahçe Camii'nden daha geniş bir yapıya sahip olan bu cami, tek yüksek minareye sahipken oldukça incedir. Ayrıca meydana bakan avlusu bulunurken, birçok özel süslemesi ile dikkatleri üzerine çeken estetik bir yapısı bulunur.

GÖZ KAMAŞTIRIYOR

Pertevniyal Valide Sultan Camii, İstanbul’daki camiler için pek alışılmadık ve göz kamaştırıcı avlu kapısıyla da dikkat çekiyor. Fatih Aksaray Meydanı’na bakan avlu kapısı, Osmanlı taş oyma sanatının nadide örneklerinden biri. 1956-59 tarihleri arasında Aksaray Meydanı’nın düzenlemeye girmesiyle birlikte camiye ait bazı unsurlar da kaldırılmış ya da yeri değiştirilmiş. Bir çeşme, bir kütüphane ve Pertevniyal Valide Sultan’ın kendisi için yaptırdığı türbeden oluşan caminin kütüphanesi, Süleymaniye Kütüphanesi’ne taşınmış.  

HALİS BALTACI

Editör: Ela Duyar