ŞOK - Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) lideri Devlet Bahçeli'nin 4 Ekim'de "Öcalan Meclis'e gelsin, PKK'nın bittiğini ilan etsin" açıklamasıyla yeni bir dönem başladı.
Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi'nin (DEM Parti) heyetleri, İmralı ile yeniden görüşmelere başladı. 27 Şubat'ta yapılan son görüşmenin ardından heyet, İstanbul'da yaptığı açıklamayla Öcalan'ın kritik çağrısını kamuoyuyla paylaştı. Bu çağrıda Öcalan, PKK'ya kongresini toplayıp kendini feshetme çağrısı yaptı.
Kongresini topladığını duyuran örgüt 12 Mayıs pazartesi günü kendisini feshettiğini duyurdu. T'erörsüz Türkiye' kapsamında tarihi bir süreç yaşanıyor. Peki, PKK ne zaman ve nasıl kuruldu? Örgütün kurucusu Abdullah Öcalan kimdir ve örgütü nasıl kurdu? İşte yaklaşık 45 yıllık süreç içerisinde yaşananlar ve dikkat çeken detaylar…
ABDULLAH ÖCALAN KİMDİR?
Öcalan 1949 yılında Şanlıurfa'nın Halfeti ilçesine bağlı Ömerli Köyü'nde doğdu. Ankara'da Anadolu Tapu ve Kadastro Meslek Lisesi'nde okudu. Bir dönem Diyarbakır'da kadastro memurluğu yaptı. Kendi anlatımlarına göre, ilk gençlik yıllarının siyasi arayışı içinde farklı eğilimlere ilgi duydu. Ancak sonunda siyasi görüş olarak sosyalizmde karar kıldı.
Diyarbakır'dan sonra kısa süreliğine İstanbul'a giden Öcalan, burada Kürt gençlerin kurduğu Devrimci Doğu Kültür Ocakları'nın (DDKO) çalışmalarında katıldı.
1971'de Ankara'ya gidip Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'ne kaydoldu. 1972'de kısa süreli olarak hapse girmesinin nedeni de aralarında Mahir Çayan'ın da olduğu bir grubun, Tokat'taki Kızıldere olayındaki çatışmada öldürülmesini üniversitede protesto edip, buna karşı hazırlanan bir bildiriyi dağıtmasıydı.
Hapisten çıktıktan sonra, 1972'de sol bir çizgideki Ankara Demokratik Yüksek Öğrenim Derneği'ne katıldı. Bundan bir yıl sonra ise PKK'nın kuruluşuna yol açan ilk gayrı resmi toplantı olarak bilinen, Ankara'daki Çubuk Barajı'nda toplantı yapıldı.
PKK NASIL KURULDU?
1978'de Diyarbakır'ın Lice ilçesi Fis köyünde kuruldu. Öcalan, grubun lideri olarak seçildi. PKK'nın ilk ses getiren silahlı eylemi, 1979'da Bucak aşiretinin eski liderlerinden, dönemin Adalet Partisi milletvekili Mehmet Celal Bucak'a saldırmak oldu.
1979'da kaçak yollarla Suriye'ye gitti. Lübnan'daki Bekaa Vadisi'nde PKK'lıların eğitimi için bir kamp kuruldu. PKK, 15 Ağustos 1984'te Siirt'in Eruh ve Hakkari'nin Şemdinli ilçelerinde, güvenlik güçlerine yönelik yoğun saldırılara başladı.
Dönemin başbakanı Turgut Özal, saldırıyı düzenleyenlerle ilgili "üç beş çapulcu", "üç buçuk eşkıya" tabirlerini kullandı. Ancak resmi verilere göre günümüze kadar 40 binden fazla kişinin hayatını kaybetmesiyle sonuçlanacak çatışma süreci başlamıştı.
KENYA'DAN TÜRKİYE'YE...
1990'lar, çatışmaların yoğunlaştığı ve bölgeden sürekli ölüm haberlerinin geldiği bir dönem oldu.1993'te PKK, Elazığ-Bingöl karayolunda kaçırdığı silahsız askerlerden 33'ünü şehit etti. Aynı yıl Erzincan'ın Başbağlar köyüne düzenlenen silahlı saldırıda 33 kişi hayatını kaybetti. Öcalan için "bebek katili" ifadesi kullanıldı. Çatışmaların doruk noktasına çıktığı 1993'ten itibaren Öcalan, ateşkes ilanlarına başladı.
1998 yılında Türkiye, uzun yıllar Suriye'de yaşayan Öcalan'ın sınır dışı edilmesi için Şam yönetimi üzerindeki baskısını artırdı. Öcalan bunun üzerinde 9 Ekim 1998'de Suriye'den sınır dışı edildi. Yunanistan, Rusya, İtalya ve Tacikistan gibi ülkelere gitti. Çeşitli ülkelerle ilgili sığınma çabaları sonuçsuz kaldı. Öcalan, 15 Şubat 1999'da Kenya'daki Nairobi Havalimanı'nda gizli bir operasyonla yakalanarak uçakla Türkiye'ye getirildi.
Abdullah Öcalan'ın yargılanmasına 31 Mayıs 1999'da İmralı Adası'nda başlandı. Öcalan, duruşmalara kurşun geçirmez bir cam kafesten katıldı. İlk duruşmada, salonda çatışmalarda şehit olan asker ve polis aileleri de vardı. Öcalan, onlardan özür diledi, "imkan verilirse Kürt sorununun çözümü için çalışmaya hazır olduğunu" söyledi.
Dokuz duruşmanın ardından mahkeme heyeti oy birliğiyle, "silahlı terör örgütü kurmak ve yönetmek" suçundan Öcalan'ın idamına karar verdi. Yargıtay 9. Dairesi de kararı onadı. Öcalan 2002'de, Avrupa Birliği (AB) uyum yasaları çerçevesinde Türkiye'de idam cezasının kaldırılması nedeniyle müebbet hapis cezasına çarptırıldı.
FESİH SÜRECİ
2024 yılının Ekim ayında "süreç" tartışması yeniden gündeme geldi. MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, Öcalan'ın Meclis'e gelerek, PKK'nın lağvedildiğini açıklamasını önerdi. DEM Parti heyetleri, İmralı ile yeniden görüşmelere başladı. Son görüşme 27 Şubat'ta yapıldı. Bu görüşmenin ardından heyet, İstanbul'da yaptığı açıklamayla Öcalan'ın kritik çağrısını kamuoyuyla paylaştı. Öcalan, PKK'nın ömrünü tamamladığını belirtti ve örgüte, kongresini toplayıp kendini feshetme çağrısı yaptı.
Gelen son dakika bilgilerine göre PKK, 12. Kongresi’ni 5-7 Mayıs tarihleri arasında topladığını açıkladı. Yapılan açıklamada kongre sonuçlarının ve alınan kararların yakın zamanda açıklanacağı belirtildi. PKK bugün yaptığı açıklamada fesih kararı aldığını böylece duyurmuş oldu.
