Son dönemde İstanbul’da işlenen motosikletli cinayetler ve organize suç olaylarındaki artış, güvenlik güçlerini alarma geçirdi. Aralarında 18 yaş altı çocukların da yer aldığı “yeni nesil mafya” yapılanmaları, artık yalnızca sokak çatışmalarıyla değil, sosyal medya üzerinden yürüttükleri propaganda ve “gövde gösterileriyle” de dikkat çekiyor.
Bu gruplar arasında en çok bilinenler: Daltonlar, Casperlar, Redkitler, Şirinler, Çirkinler.
KASKLI SALDIRILAR, HARAÇ DEFTERLERİ, KONVOYLAR
BBC Türkçe’nin sahadan aktardığı bilgilere göre, bu gruplar İstanbul’un Bahçelievler, Gazi Mahallesi, Esenyurt, Kağıthane, Nurtepe ve Zeytinburnu gibi bölgelerinde etkin. Mahalle esnafı, haraç adı altında zorla para istendiğini, talepler karşılanmadığında motosikletli saldırıların gerçekleştiğini anlatıyor.
Bir mahalle sakini durumu şöyle özetliyor: “İstanbul’un bu kadar kriminal olduğunu hiç görmemiştim. Esnaf artık polis çağırıp kapısında bekletiyor.” Bazı semtlerde ise geceleri konvoylarla gövde gösterileri yapıldığı belirtiliyor.
POLİTİK SEMTLERDE DE DENGELER DEĞİŞTİ
Bir dönem politik yapısıyla bilinen Gazi ve Nurtepe gibi bölgelerde, sol grupların etkinliğinin azalmasıyla bu çetelerin boşluğu doldurduğu gözleniyor. Gazi Mahallesi’nde tekstil atölyesi işleten bir esnaf, “Eskiden devrimci örgütler uyuşturucuya izin vermezdi. Şimdi her köşe başında torbacı var” diyor. Mahalle sakinleri, bazı eski yasa dışı örgüt üyelerinin “mahallenin düzenini sağlama” bahanesiyle bu çetelere katıldığını belirtiyor.
“MAHALLEYE SAHİP ÇIKIYORUZ” DİYEREK BAŞLADILAR
Yeni çeteler, “Mahalleye sahip çıkıyoruz” söylemiyle örgütlenmeye başladı. Ancak zamanla uyuşturucu, kumar, tefecilik ve tetikçilik bu yapıların gelir kaynağına dönüştü. Okmeydanı’ndan bir genç, “İlk başta halk destek verdi ama sonra işler değişti. Şimdi aralarında alan kavgası var. Biri Avrupa’da, biri Gürcistan’da. Bu işin sonu hep tabutla ya da cezaeviyle bitiyor” diyor.
“HIZLI PARA” VE “ROL MODEL” SORUNU
Gençlerin çetelere yönelmesinde yoksulluk kadar rol model eksikliği ve hızlı para kazanma arzusu da etkili.
Kağıthane’de yaşayan üniversite mezunu bir genç şöyle anlatıyor: “Eskiden rol modeller devrimci abilerdi. Şimdi rol model yok. Çukur gibi diziler bu kültürü özendiriyor.”
Sosyal medyada silahlarla poz veren gençlerin görüntüleri, “çete kültürünü” meşrulaştırıyor.
YENİ UYUŞTURUCU “PEÇETE”
Emniyet raporlarına göre 2024’te “sentetik ecza” yakalamalarında %227 artış yaşandı. Mahallelerde “peçete” olarak bilinen yeni tür uyuşturucunun yaygınlaştığı belirtiliyor. Bir esnaf, “Artık genç kızlar da satmaya başladı. Deşifre olmamak için yöntem değiştiriyorlar” diyor.
Yenibosna’dan bir mahalleli gençlerin içinde bulunduğu çıkmazı şu sözlerle özetliyor: “Gençler bunu oyun gibi görüyor. Can almışsın, can vermişsin. Dönüşü yok. Finalde paketsin. Ya tabuttasın ya cezaevinde.”
