ŞOK - ABD Başkanı Donald Trump ve Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, iki ülke arasında karşılıklı tarife artışlarıyla tırmanan ticaret geriliminin ardından ilk kez telefonda görüştü.
Sosyal medya hesabından açıklama yapan ABD Başkanı Donald Trump, yaklaşık 1,5 saat sürdüğünü aktardığı görüşmenin çok verimli ve iki ülke açısından da çok faydalı geçtiğini vurguladı.
Görüşmede ağırlıklı olarak iki ülke arasındaki ticaret ve gümrük tarifeleri konularını ele aldıklarını belirten Trump, "Heyetlerimiz kısa süre içinde belirlenecek bir yerde bir araya gelecek. Bizi Hazine Bakanı Scott Bessent, Ticaret Bakanı Howard Lutnick ve ABD Ticaret Temsilcisi Büyükelçi Jamieson Greer temsil edecek" ifadelerini kullandı.
Trump, Şi ile birbirlerini karşılıklı olarak devlet ziyareti için davet etmelerine ilişkin, "Görüşme sırasında Devlet Başkanı Şi, First Lady ve beni, Çin'i ziyaret etmeye davet etti ve ben de aynı şekilde karşılık verdim. İki büyük ulusun başkanları olarak, bu ikimizin de sabırsızlıkla beklediğimiz bir şey" dedi.
ABD Başkanı ayrıca, görüşmede Rusya-Ukrayna savaşı veya İran'la görüşme gibi başlıkların gündeme gelmediğini kaydetti.
ÇİN: ABD TEDBİRLERİNİ GERİ ÇEKMELİ
Çin Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamaya göre, Devlet Başkanı Şi görüşmede, diyalog ve iş birliğinin Çin ve ABD açısından tek doğru yol olduğunu vurgulayarak karşılıklı tarifeler konusunda İsviçre'nin Cenevre şehrinde yapılan müzakerelerde varılan mutabakatın sürdürülmesi çağrısında bulundu.
Çin-ABD ilişkilerine uygun doğrultuda yürütmenin önemine işaret eden Şi, iki ülkenin yeni oluşturulan ekonomik ve ticaret istişare mekanizmasını iyi kullanması, birbirlerine eşit muamele ederek kaygılarına saygı göstermesi ve her iki tarafın kazancına olacak sonuçlara ulaşmak için çaba göstermesi gerektiğini belirtti.
Şi, Cenevre'de varılan mutabakata her iki tarafın da uyması gerektiğini, anlaşmayı uyguladığını, ABD'nin de kaydedilen ilerlemeyi gerçekçi açıdan görerek Çin'e yönelik olumsuz tedbirlerini geri çekmesi gerektiğini ifade etti.
İki ülkenin diplomasi, ekonomi, ticaret, askeri ve emniyet alanında temaslarını artırması gerektiğini vurgulayan Şi, yanlış anlamaları giderek iş birliğinin geliştirilmesinin önemine işaret etti.
Şi, ABD'ye "Tayvan sorununu dikkatli bir şekilde ele almasını tavsiye ederken az sayıdaki Tayvan ayrılıkçısının Çin-ABD ilişkilerini çatışma tehlikesine sürüklemesine izin verilmemesi gerektiğini" ifade etti.
Çin, Tayvan'ı kendi toprağı olarak kabul ediyor.
Görüşmede tarafların, iki ülkeden heyetlerin Cenevre'de varılan mutabakatın uygulanması için çalışmayı sürdürmesi konusunda anlaştığı bildirildi.
Ne olmuştu?
ABD Başkanı Donald Trump, 2 Nisan'da aralarında Çin'in de olduğu ülkelere ek gümrük vergileri açıklamıştı.
Çin'in karşılık vermesiyle iki ülke arasında başlayan tarife restleşmesi sonunda ABD, Çin'e uyguladığı gümrük tarifesini yüzde 145'e kadar çıkartmış, Çin de ABD'ye yüzde 125 gümrük tarifesi getirmişti.
Tırmanan ticari gerilim sonrasında ABD'li ve Çinli yetkililer, 10-11 Mayıs'ta tarife müzakereleri için İsviçre'nin Cenevre kentinde bir araya gelmiş ve karşılıklı gümrük vergilerini 90 gün boyunca düşürme kararı almıştı.
Görüşmelerin ardından 14 Mayıs itibariyle ABD'nin, Çin mallarına uyguladığı gümrük vergisini 90 gün için yüzde 145'ten yüzde 30'a, Çin'in de ABD mallarına uyguladığı vergiyi yüzde 125'ten yüzde 10'a düşürmesi kararlaştırılmıştı.
ABD Başkanı Donald Trump, 30 Mayıs'ta yaptığı açıklamada, Çin'i Cenevre'de varılan anlaşmanın büyük bölümünü ihlal etmekle suçlamış, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile bunu konuşacağını ve sorunun çözülmesini umduğunu ifade etmişti.
Bu arada Washington yönetimi yapay zeka çiplerinin ihracatına kontrol getirmiş, çip tasarımında kullanılan yazılımların Çin'e satışını durdurmuş ve Çin Komünist Partisi'yle (ÇKP) bağlantılı veya kritik araştırma alanlarında çalışan Çinli üniversite öğrencilerinin vizelerini iptal edeceğini açıklamıştı.
