ŞOK - Beyaz Saray, görüşme tarihini, Washington’ın Moskova’ya Ukrayna’da ateşkes için tanıdığı sürenin dolmasının hemen ardından duyurdu. Trump ise yaptığı açıklamada, buluşmanın “her koşulda gerçekleşeceğini” vurguladı.
Kremlin Danışmanı Yuri Uşakov, zirvede yalnızca Ukrayna krizine değil, aynı zamanda Alaska ve Arktik bölgesinde iki ülkenin kesişen ekonomik çıkarlarına da odaklanılabileceğini söyledi. Uşakov, “Karşılıklı fayda sağlayacak büyük ölçekli projeler gündeme gelebilir” ifadelerini kullandı.
BBC’nin ABD’deki ortağı CBS ve Wall Street Journal’ın haberlerine göre Washington, Avrupa’daki müttefiklerini, Ukrayna’nın bazı topraklarından feragat edeceği bir barış planına ikna etmeye çalışıyor. İddialara göre bu plana göre Rusya, Donbas ve Kırım’ı tamamen alacak, kısmen kontrol ettiği Herson ve Zaporijya bölgelerinden ise çekilecek.
Moskova’nın geçtiğimiz günlerde Trump’ın özel temsilcisine benzer bir öneri sunduğu öne sürülse de Beyaz Saray bu bilgiyi doğrulamadı. Ancak Trump, anlaşmada “bazı toprak değişimleri”nin söz konusu olabileceğini açıkça dile getirdi.
Beyaz Saray’da Ermenistan ve Azerbaycan liderleriyle yaptığı görüşme sırasında konuşan Trump, “Güvenlik düzenlemeleri nedeniyle zirve biraz ertelendi. 3,5 yıldır uğruna savaş verilen topraklardan bahsediyoruz. Hem Rus hem de Ukraynalı birçok insan hayatını kaybetti. Bazı yerlerin iadesi, bazılarının takası gibi zor ama gerekli konuları ele alıyoruz” dedi.
Trump, Putin için bunun “son şans” olmadığını da ekledi.
ZELENSKİY'DEN SERT TEPKİ
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, Rusya’nın saldırıları karşısında hiçbir toprağı terk etmeyeceklerini belirterek, “Bu savaş, Ukrayna’sız bitirilemez. Topraklarımızı işgalcilere vermeyeceğiz” dedi. Sosyal medyadan paylaştığı mesajında ise, “Savaşı başlatan ve uzatan Rusya’dır, bitirecek olan da odur” ifadelerini kullandı.
Zelenskiy, gerçek bir barış için Trump ve tüm uluslararası ortaklarla çalışmaya hazır olduklarını söyledi. Ukrayna Dışişleri Bakanı Andrii Sybiha da “Ukrayna halkı, uluslararası hukuka ve anayasamızda tanımlanan sınırlarımıza saygı temelinde adil bir barışı hak ediyor” diyerek diyaloga açık olduklarının altını çizdi.
Görüşmeye ev sahipliği yapacak Alaska’nın Valisi Mike Dunleavy, bölgenin küresel dengelerdeki kritik rolüne dikkat çekti. “Rusya ile Alaska’yı yalnızca 3,2 kilometre ayırıyor. Hem ulusal savunma hem enerji güvenliği hem de Arktik bölgedeki liderliğimiz açısından buradan daha önemli bir yer yok” dedi.
Trump, 14 Temmuz’da Putin’e savaşı bitirmesi için 50 gün süre tanımış, aksi halde ağır gümrük tarifeleri uygulanacağını açıklamıştı. Bu süre 28 Temmuz’da 10-12 güne, ardından 29 Temmuz’da ise 8 Ağustos’a çekildi. Ancak süre dolarken ekonomik tehditler geri plana düşerken, yüz yüze zirve planı öne çıktı. Sürenin dolmasının ardından Beyaz Saray yeni bir yaptırım kararı açıklamadı.
