SynBioLab, Boğaziçi Üniversitesi ve Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı'ndan araştırmacılar, sağlık teknolojilerinde çığır açacak yeni bir çalışmaya imza atarak, vücut içinde belirli molekülleri gerçek zamanlı algılayabilen ve bu bilgiyi kablosuz olarak dışarı iletebilen ilk “canlı hücre tabanlı bir implant” geliştirdi.
ZAMANLA EMİLEREK YOK OLABİLECEK
Araştırmacılar, genetiği değiştirilmiş bakteriler ile elektronik bir anteni birleştirerek, pil gerektirmeyen bir biyosensör oluşturdu. İnsan vücudunda zamanla emilerek yok olabilecek implant, vücuttaki belirli moleküllerin varlığını tespit ederek hastalıkların erken teşhisini mümkün kılabilir. Saygın bilimsel dergi Nature Communications'ta yayınlanan araştırma makalesi Ahmet Bilir, Merve Yavuz, Urartu Şeker ve Sema Dumanlı'nın imzasını taşıyor. Yenilikçi makale, özellikle hastalık biyobelirteçlerinin yerinde ve anlık takibini mümkün kılması nedeniyle tıp dünyasında büyük ilgi uyandıracak.
GERÇEK ZAMANLI TAKİP SAĞLAYACAK
Bugün kullanılan implant sensörleri çoğunlukla glikoz, pH, basınç veya elektriksel aktivite gibi fiziksel parametreleri ölçüyor. Ancak hastalıkların erken teşhisinde en kritik bilgiler olan moleküllere özgü biyobelirteçler mevcut teknolojilerle gerçek zamanlı takip edilemiyor. Optik sistemler veya aptamer tabanlı sensörler bu sorunu çözmeye çalışsa da, çoğu fiber optik kablo gerektiriyor, batarya ve elektronik devre kullanıyor ya da kısa kullanım süresine sahip oluyor. Bu nedenle Türk bilim insanları, çözümü doğrudan canlı hücrelerde aradı.
MİNİMALİST BİR TASARIMA SAHİP
İmplantın kendisi son derece minimalist bir tasarıma sahip: Magnezyumdan üretilmiş bir halka anten ve üzerine yerleştirilen genetiği değiştirilmiş bakteri kolonilerinden oluşuyor. Bu anten zaman içinde kontrollü olarak parçalara ayrılacak şekilde tasarlandı. Bu ayrışma süreci antenin vücudumuzda olan biteni dışarıya aktarabilmesi için elzem. Zira dışarıdaki "okuyucular", bu ayrışma sürecini izleyerek belirli bir hastalığa işaret eden molekülün vücudumuzda var olup olmadığını anlayabilecek.
KANSERDEN İNFLAMASYON TAKİBİNE BİRÇOK ALANDA KULLANILACAK
NTV'ye konuşan araştırmanın yazarlarından ve SynBioLab'in kurucusu Urartu Şeker, "Hastada ısı değişikliği oldu, yani ateşi çıktı. Ya da bir enflamasyon oldu, yani iltihabi bir durum meydana geldi. Bunların hepsi esasında birer sinyaldir. Biz bunu antenin özelliklerini değiştirecek bir hale çevirdik" diyor. Çalışma, özellikle kanser, inflamasyon veya metabolik hastalıklarda kritik rol oynayan biyobelirteçlerin sürekli olarak izlenebilmesine kapı aralayarak tıp dünyasında yeni bir çağın başlangıcı olarak görülüyor.
