Ahi Evran Veli tarafından 1200'lü yıllarda kurulan Ahilik, o dönem Anadolu'ya göç eden Türkmenlere aş ve iş imkanı sağlayarak tekke ve zaviyelerde iyi bir Müslüman ve vasıflı bir meslek sahibi olmaları için önemli bir görev üstlendi.
Kökleri asırlar öncesine dayanan Ahi birlikleri, özellikle Anadolu'da göçebe Türk boylarının yerleşik hayata geçmesini ve Müslümanlaşmasını sağlayarak birçok önemli işlevi yerine getirdi.
Ahiler, gündüzleri usta çırak ilişkisi içinde vasıflı bir zanaatkar ve esnaf olarak yetişirken, eğitim ve savunma talimleri de aldı, akşamları ise Ahi zaviyelerinde iyi bir Müslüman olmak için dini ve ahlaki bilgi öğrendi.
Ahilik, başta Ahi Evran Veli'nin mesleği dericilik olmak üzere 32 farklı meslek grubuna mensup esnafa ilkeleriyle bugüne kadar ışık tuttu.
Anadolu'dan başlayarak dünyaya yayılan Ahilik, helal lokma yeme, üretimde kalite ve barış için çalışma sistemiyle yiğitliği, cömertliği, fedakarlığı ve kardeşliği esas alarak yüzyıllardır esnafa yol gösteriyor.
Ahi Evran Veli'nin 13. asırda temellerini attığı Ahilik, Balkanlar'dan Orta Asya'ya, Orta Doğu'dan Afrika'ya kadar çeşitli coğrafyalarda yaşatılmaya devam ediyor.
Daha önce "Esnaf Bayramı" olarak küçük çaplı etkinliklerle kutlanan Ahilik, 38 yıldır Türkiye genelinde geniş çaplı etkinliklerle kutlanıyor.
Kırşehir Valisi Murat Sefa Demiryürek AA muhabirine, vatandaşları 38. Ahilik Haftası için "Ahiliğin Başkenti Kırşehir"e davet etti.
Ahi Evran-ı Veli Hazretlerine yurt, ebedi istirahatgahına mekan olan Kırşehir'in, Ahiliğin değerlerine yüzyıllardır sahip çıktığını anlatan Demiryürek, "Bu düsturla 38'incisini tertip ettiğimiz Ahilik Haftası'na vatandaşlarımızı davet etmenin heyecanı içindeyiz. 22-28 Eylül tarihleri arasında konserler, tiyatrolar, söyleşiler ve daha birçok etkinlikle hazırlıklarını yaptığımız haftamız büyük bir anlam kazanıyor. Esnafıyla, sanatkarıyla, adaletiyle, ahlakıyla Kırşehir'e herkesi bekliyoruz." diye konuştu.
"Ahi şehrinde yaşamak ayrıcalıktır"
Kırşehir Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği Başkanı Bahamettin Öztürk ise 81 ilde birer gün olmasına rağmen, Kırşehir'de bir hafta kutlama programı olacağını söyledi.
Dünyada "esnaf bayramı" olmadığını, sadece Türkiye'de yapıldığını ve bunun merkezinin de Kırşehir olduğunu belirten Öztürk, tüm esnafın etkinliklere katılmasını, bayraklarla iş yerlerini süslemesini, bu hafta için ürünlerinde yüzde 30-40 indirim yapmalarını beklediklerini dile getirdi.
Türkiye'de yılın Ahisi, kalfası ve çırağı seçilen kişilerin burada ödül alacağını ifade eden Öztürk, "Etkinliklerimiz dolu dolu geçecek. 81 ilden birlik ve kooperatif başkanlarımız buraya gelecek. Burada bir karnaval, bayram havası olacak. Birlik beraberlik içerisinde olacağız. Bu bizim meselemiz değil, herkesin meselesidir. Herkesin yarın çocuklarına, torunlarına anlattıkları güzel bir hafta bırakmamız gerekiyor. Ahilik kolay bir şey değil, Ahi şehrinde yaşamak ayrıcalıktır. Allah Kırşehirli hemşerilerimize nasip etmiş onun değerini iyi bilmemiz lazım." ifadelerini kullandı.
Kutlama programı
Ticaret Bakanlığı öncülüğünde Kırşehir Valiliği, Kırşehir Belediyesi, Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu, Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri Merkez Birliği işbirliğinde 38. Ahilik Haftası 22-28 Eylül arasında gerçekleştirilecek.
Yarın Ahi Evran Veli'nin türbesi ziyaretiyle başlayacak kutlamalar kapsamında, Ahi Kitap Fuarı ve Kadın Kooperatifleri Fuarı açılacak.
Kentte uzun yıllardır mesleğini devam ettirenlere yönelik esnaf buluşması düzenlenecek, yemek yarışmaları yapılacak.
"Uluslararası Ahi Evran ve Ahilik Sempozyumu"nun yanı sıra, 81 ilden gelen "Genç Ahiler"e yönelik program düzenlenecek.
Dualarla çarşı açılışı, yılın Ahisi, kalfası ve çırağına şed kuşatma töreni, ilçe tanıtım günleri gerçekleştirilecek. Kapanış töreninde yılın çırağı, kalfası ve Ahisine ödüllerini verilecek, Ahilik Hizmet Ödülü ve Ahilik Onur Ödülü sahiplerini bulacak.
Cacabey Meydanı'nda hafta boyunca konser ve söyleşiler düzenlenecek, konuklara Ahi pilavı, helvası ve şerbet ikram edilecek.
Ahi Evran-ı Veli
AA muhabirinin Kırşehir Valiliği ve Ahi Evran Üniversitesi kaynaklarından derlediği bilgilere göre, Anadolu Ahiliğinin kurucusu Ahi Evran Veli, 1171 yılında İran'ın Batı Azerbaycan bölgesinde bulunan Hoy kasabasında doğdu.
Anadolu'da özellikle esnafa İslamiyet'i anlatarak dünya ve ahiret işlerini düzenli hale getirmeleri için çalışmalar yapan Ahi Evran, Kayseri'de deri işleme atölyesi (debbağ) kurdu. Sanat sahibi kişiler tarafından çok sevilen Ahi Evran, o dönem Moğol istilasına karşı Kayseri'yi savunan Ahileri teşkilatlandırdı.
Bir dönem Konya ve Denizli'de yaşayan Ahi Evran, 1206 yılında o zamanki ismi "Gülşehri" olan Kırşehir'e göç ederek iş ve aş verdiği Türkmenlerin tekke ve zaviyelerde iyi bir Müslüman ve vasıflı bir meslek sahibi üretici olmaları için çalışmalar yaptı.
Ahi Evran, 32 çeşit esnafı teşkilatlandırarak zamanla Selçuklu ve Osmanlı coğrafyasında sanatını icra eden bütün esnaflara yayılacak Ahilik sisteminin temellerini attı.
Ahi Evran, kesin olmamakla birlikte Moğollara karşı mücadele ederken, 1261 yılında şehit düşmüştür. Ahi pirinin türbesi, Kırşehir'de kendisinin yaptırdığı ve uzun yıllar zaviye olarak kullandığı, yüzyıllardır ayakta olan Ahi Evran Camisi içinde bulunuyor.