ŞOK - Yönetmenliğini üstlendiği "Arkadaş" filminde, kadın oyuncunun ani ayrılığı sonrası film yapımcılarından Turgut Demirağ’ın ve ülkemizin ilk caz solistlerinden Rüçhan Çamay’ın kızı Melike Demirağ filmde rol aldı. Filmin çekimleri tamamlansa da film müziklerini yapan ekibin son anda işi bırakması, "Arkadaş" şarkısının ortaya çıkmasına kapı araladı. Müzisyen Şanar Yurdatapan'ın bestelediği ve Melike Demirağ'ın seslendirdiği şarkının hikayesi aksilikler ve tesadüflerle dolu. Burhan Şeşen'in Birgün gazetesindeki "Arkadaş’ın hikâyesi" başlıklı yazısı şu şekilde:
"Çocukluğumdan beri şarkıların hikâyelerini çok merak ederdim. Bülent Ortaçgil’in “Suna Abla”sı kim? “Wish You Were Here” kime yazıldı gibi.
Birgünün haberine göre.Zamanla Suna ablanın Ahmet Güvenç’in annesi olduğunu, Pink Floyd’un efsane şarkısının ise grubun kurucularından Syd Barret’e yazıldığını öğrendim. Ama hâlâ o kadar çok şarkı var ki hikâyesini bilmediğim. Müzik yazarı ve pop müzik tarihi araştırmacısı Yavuz Hakan Tok çok büyük bir eksikliği kapatmış ve 1960’lardan bugüne 80 şarkının hikâyesini yeni çıkan “Şarkı Hikayeleri” kitabında anlatmış. Kitabın önsözünde belirttiği gibi bu bir “En İyi Şarkılar” ya da “En Sevilen Şarkılar” seçkisi değil. Kitaptaki şarkıların seçilme nedeni anlatılabilir bir hikâyeye sahip olmaları. Yavuz Hakan Tok zaten bir araştırmacı ve arşivci olduğu için belgeseller için hazırladığı dijital arşivlerinden dergi ve kitaplardan derlediği röportajlar ve haberlerle ve de şarkıların hikâyesine tanık olan isimlerle birebir yaptığı görüşmelerle bu kitabı 4 ay gibi çok kısa bir sürede bitirmiş.
Erol Büyükburç’tan Ajda Pekkan’a, Sezen Aksu’dan Kibariye’ye kadar birçok önemli müzisyenin hayat verdiği şarkıların hikâyelerini okumak bana çok iyi geldi.
Sizlerle bu yazıda sadece bir şarkının hikâyesini paylaşacağım. Yaklaşık 50 yıldır hayatımıza dokunmuş “Arkadaş”ın hikâyesini.
“1970 li yılların başlarında, siyasi nedenlerle yaklaşık iki yıldır hapiste olan Yılmaz Güney, 1974 yılında çıkan Af Kanunu kapsamında tahliye edildi. Aynı yılın temmuz ayında okul yıllarından tanışan iki arkadaşın yıllar sonra karşılaşmalarını anlatan filmin ismi ‘Arkadaş’tı. Filmin başrol kadın oyuncusu olarak seçilen Nilgün Ertuğ, çekimler başladıktan iki gün sonra, ailesinin izin vermemesi üzerine kadrodan ayrılınca diğer kadın oyunculardan Azra Balkan Yılmaz Güney’e arkadaşı Melike’den bahsetti. Henüz 18 yaşında olan Melike Demirağ, ülkenin en önemli film yapımcılarından Turgut Demirağ’ın ve ülkemizin ilk caz solistlerinden Rüçhan Çamay’ın kızıydı. Yılmaz Güney çok eskiden beri tanıdığı Turgut Demirağ’a kızının filminde oynamasını teklif ettiğinde Turgut Demirağ insan olarak çok sevdiği ama siyasi görüşlerinden dolayı çok kızdığı Yılmaz Güney’in bu teklifini kesin bir dille reddetti. Ama Yılmaz Güney altından girdi, üstünden çıktı ve onu ikna etti. Film çekimleri tamamlanmış ancak filmin müziğini yapacak ekip son anda işi yapmaktan vazgeçmişti. O günlerde Odeon grubunda müzik direktörü olan Nino Varon filmin özgün müzikleri için Güney’e başka bir müzisyeni önerdi. Bu isim Şanar Yurdatapan’dı. Varon, dönemin nerdeyse bütün popüler şarkılarında imzası olan Şanar Yurdatapan’la Yılmaz Güney’in aynı siyasi görüşte olmaları nedeniyle kolay anlaşabileceklerini düşünmüş ve yanılmamıştı.
Filmin son halini izledikten sonra Yılmaz Güney Şanar Yurdatapan’a filmin tema müziğinin çok iyi olduğunu söyledi ve buna söz yazmasını istedi.
Şanar Yurdatapan için kendi müziğine söz yazmak zor değildi ama şarkıyı kim söyleyecekti? Yılmaz Güney Melike’nin annesinin sesinin çok güzel olduğunu biliyordu. Hatta bir konuşmalarında Rüçhan Çamay kızının da sesinin çok güzel olduğunu söylemişti. Bunun üzerine hemen Melike ile stüdyoya girildi. Şarkının altyapısı film için yapılmıştı ve Melike’nin ses tonuna göre yeniden hazırlanması için zaman yoktu. Zira filmin eylül ayında yapılacak Antalya Altın Portakal Film Festivali’ne yetiştirilmesi düşünülüyordu. Melike çaresiz, kendi tonuna göre tiz kalan bir perdeden, sakin sakin, adeta mırıldanır gibi söyledi şarkıyı. ”Arkadaş’ın ülke müzik tarihinin klasikleşecek şarkılarından biri olacağını hiç bilmeden.”
Bu ve buna benzer şarkıların hikâyesini merak ediyorsanız Yavuz Hakan Tok’un kitabını çok beğeneceksiniz. Kalın sağlıcakla…"
