ŞOK - Türkiye’de bazı ilçeler için uzun süredir gündemde olan “il olma” beklentisi yeniden hız kazandı. Bu yerleşimlerin öne çıkmasında birkaç temel faktör belirleyici oldu;
- Yüksek nüfus yoğunluğu
- Ekonomik hareketlilik
- İl merkezlerine uzaklık ve güçlü ulaşım altyapısı
Özellikle turizm, sanayi ve ticaret gibi alanlardaki gelişmişlik düzeyi bu ilçeleri dikkat çeker hale getiriyor. Ayrıca, ilçelerin başka bir ile ekonomik ve hizmet açısından bağımlı olmadan kendi kaynaklarıyla ayakta durabilmesi, il statüsü şansını artırıyor. Eğitim, sağlık, ulaşım ve sosyal hizmet altyapısı gibi unsurlar da bu süreçte göz önünde bulunduruluyor. TÜİK’in il olma kriterlerine göre; nüfusu 100 binin altında kalan ilçeler ile mevcut il merkezine 30 kilometreden daha yakın olan yerleşimler değerlendirmeye alınmıyor.
İL OLMASI BEKLENEN 24 İLÇE...
MİDYAT - Mardin
Nüfus: 122 bin 308
Tarihi yapıları ve turizm potansiyeliyle dikkat çeken Midyat, aynı zamanda kültürel çeşitliliğiyle bölgede önemli bir merkez konumunda. Mardin'e uzaklığı ve nüfus artışı il olma taleplerini destekliyor.
ELBİSTAN - Kahramanmaraş
Nüfus: 127 bin 755
Enerji üretimi, tarım ve ticaretteki etkinliğiyle dikkat çeken Elbistan, bölge ekonomisinde kilit rol oynuyor. Kahramanmaraş merkezine olan mesafesi, hizmet erişimini güçleştiriyor.
POLATLI - Ankara
Nüfus: 128 bin 895
Ankara ile Eskişehir arasında yer alan Polatlı, tarım ve lojistikte gelişmiş altyapıya sahip bir merkezdir. Kendi sanayi ve ulaşım ağına sahip olması, yönetim yükünü artırmaktadır.
KAHTA - Adıyaman
Nüfus: 132 bin 303
Nemrut Dağı gibi önemli turizm destinasyonlarına ev sahipliği yapan Kahta, her yıl binlerce ziyaretçiyi ağırlıyor. Tarımsal üretimi ve Adıyaman'a olan uzaklığı il potansiyelini güçlendiriyor.
KOZAN - Adana
Nüfus: 132 bin 642
Tarihi geçmişi, tarımsal üretimi ve gelişen sanayisiyle öne çıkan Kozan, çevresindeki ilçelere ekonomik ve sosyal hizmet sağlayan bir merkezdir. Adana il merkezine olan uzaklığı, yeni bir yönetim birimi ihtiyacını gündeme getiriyor.
ÜNYE - Ordu
Nüfus: 132 bin 915
Karadeniz kıyısındaki limanı ve sanayi tesisleriyle bölge ekonomisine yön veren Ünye, aynı zamanda önemli bir ticaret noktasıdır. Ordu il merkezine uzaklığı ve artan nüfusu il olma kriterlerine yaklaştırıyor.
ERGANİ - Diyarbakır
Nüfus: 137 bin 492
Yer altı kaynakları, tarım potansiyeli ve bölgedeki coğrafi konumuyla öne çıkan Ergani, Diyarbakır’a uzaklığı nedeniyle merkezden yönetimde zorluklar yaşanabiliyor. Çevre ilçelere sunduğu hizmet kapasitesiyle il düzeyinde fonksiyon görüyor.
KONYA EREĞLİ - Konya
Nüfus: 153 bin 849
Türkiye’nin önemli tarım merkezlerinden biri olan Ereğli, sanayi yatırımlarıyla da büyüme göstermektedir. Konya’ya uzaklığı ve bölgesel etki gücüyle il olma beklentisi artmaktadır.
LÜLEBURGAZ - Kırklareli
Nüfus: 155 bin 670
Trakya’nın en büyük sanayi merkezlerinden biri olan Lüleburgaz, ulaşım altyapısıyla da dikkat çekiyor. Geniş ekonomik yapısı ve nüfusu ile il düzeyinde sorumluluklar üstleniyor.
CİZRE - Şırnak
Nüfus: 161 bin 135
Habur Sınır Kapısı’na yakın konumu sayesinde ticaret açısından kritik önemdeki Cizre, stratejik ulaşım güzergahlarında yer alıyor. Nüfusu ve Şırnak’a olan uzaklığı il olma taleplerini destekliyor.
NAZİLLİ - Aydın
Nüfus: 162 bin 000
Zeytin ve incir üretiminde Türkiye’nin önde gelen merkezlerinden olan Nazilli, aynı zamanda Aydın’ın doğusundaki en gelişmiş ilçedir. Aydın merkeze uzaklığı ve sosyoekonomik göstergeleriyle öne çıkıyor.
BANDIRMA - Balıkesir
Nüfus: 166 bin 836
Limanı ve demiryolu ağıyla Marmara'nın dış ticaretinde kilit rol üstlenen Bandırma, ayrıca üniversite ve sanayi yatırımlarıyla da gelişmektedir. Balıkesir’e olan mesafesi ve ekonomik kapasitesi il potansiyelini destekliyor.
ERCİŞ - Van
Nüfus: 171 bin 000
Van Gölü’nün kuzeyindeki en büyük yerleşim olan Erciş, tarım ve hayvancılık faaliyetleriyle ekonomide etkin rol üstleniyor. Van merkezine uzaklığı ve artan hizmet ihtiyacı, il statüsü taleplerini gündeme getiriyor.
EDREMİT - Balıkesir
Nüfus: 171 bin 700
Kazdağları’na yakınlığı ve termal turizm potansiyeliyle dikkat çeken Edremit, aynı zamanda tarımsal üretimiyle öne çıkıyor. Yaz sezonunda artan nüfus, kamu hizmetlerinde kapasite sorunlarına yol açıyor.
YÜKSEKOVA - Hakkari
Nüfus: 121 bin 969
Doğu Anadolu’nun en uç noktalarından biri olan Yüksekova, hem coğrafi konumu hem de sınır ticareti potansiyeliyle öne çıkıyor. Hakkari merkezine 80 kilometreden fazla uzaklıkta bulunması, idari işlemler ve kamu hizmetlerine erişimde ciddi zaman kayıplarına yol açıyor.
ZONGULDAK EREĞLİ - Zonguldak
Nüfus: 175 bin 294
Demir-çelik sektörüyle özdeşleşmiş Ereğli, Türkiye'nin ağır sanayi merkezlerinden biridir. Ekonomik ölçeği ve il merkezine uzaklığı nedeniyle idari ayrı bir yapı talep ediliyor.
FETHİYE - Muğla
Nüfus: 177 bin 569
Uluslararası turizmde önemli bir konuma sahip olan Fethiye, her yıl milyonlarca turisti ağırlıyor. Nüfus artışı ve turizm yönetimindeki yük il statüsü taleplerini tetikliyor.
İSKENDERUN - Hatay
Nüfus: 227 bin 498
Doğu Akdeniz’in en büyük limanlarından birine sahip olan İskenderun, sanayi ve lojistikte bölgeye yön veriyor. Hatay’a uzaklığı ve yüksek ekonomik performansı il beklentisini güçlendiriyor.
MANAVGAT - Antalya
Nüfus: 258 bin 367
Antalya’nın doğusundaki en büyük ilçe olan Manavgat, Side gibi turistik alanlarla ciddi turizm geliri sağlıyor. Artan altyapı yükü ve nüfus yoğunluğu il taleplerine zemin hazırlıyor.
SİVEREK - Şanlıurfa
Nüfus: 271 bin 832
Tarım ve hayvancılıkta geniş alanlara sahip Siverek, Şanlıurfa merkezine uzaklığı nedeniyle bazı hizmetlere erişimde zorluk yaşıyor. Sosyo-kültürel yapısı ve büyüklüğüyle il olma gündeminde yer alıyor.
ÇORLU - Tekirdağ
Nüfus: 294 bin 000
Türkiye'nin en büyük organize sanayi bölgelerinden birine sahip olan Çorlu, üretim ve istihdamda ülke çapında etkili. Ulaşım bağlantıları ve yoğun nüfusuyla idari statü beklentisi yüksek.
İNEGÖL - Bursa
Nüfus: 299 bin 203
Mobilya sanayisinin kalbi olan İnegöl, ihracat kapasitesiyle birçok ilden daha büyük bir ekonomik hacme sahiptir. Bursa merkezine uzaklığı ve kendi ekonomik yapısı il olma taleplerini artırmaktadır.
TARSUS - Mersin
Nüfus: 353 bin 469
Tarih boyunca önemli bir yerleşim olan Tarsus, tarım, ticaret ve sanayi açısından bölgesel bir merkezdir. Mersin'e olan uzaklığı ve yüksek nüfusuyla il statüsü tartışılmaktadır.
ALANYA - Antalya
Nüfus: 359 bin 891
Turizmde marka haline gelen Alanya, dört mevsim turist ağırlayan bir yapıya sahiptir. Yabancı nüfus yoğunluğu ve kurumsal ihtiyaçlar il olma gündemini canlı tutmaktadır.
