Sağlıklı beslenmek, kilo verme hedeflerine ulaşmak için her zaman yeterli mi? Yeni bir araştırma, bu soruya çarpıcı bir yanıt veriyor: Aşırı işlenmiş gıdalar, dengeli bir diyete sadık kalsanız bile kilo kaybını ciddi şekilde yavaşlatıyor. Londra’da gerçekleştirilen bu çalışma, gıda endüstrisinin iddialarına meydan okuyarak, minimum işlenmiş gıdaların zayıflama sürecinde çok daha etkili olduğunu kanıtlıyor.
KLİNİK DENEYİN ŞAŞIRTICI BULGULARI
Londra’daki bir üniversitenin yürüttüğü klinik deney, aşırı işlenmiş gıdalar (örneğin, granola barlar veya hazır lazanya) ile minimum işlenmiş gıdalar (örneğin, ev yapımı spagetti bolonez veya gecelik yulaf) arasındaki farkı gerçek dünya koşullarında test eden ilk çalışma oldu. 55 katılımcı, sekiz hafta boyunca hükümetin sağlıklı beslenme yönergelerine uydu. Sonuçlar net: Minimum işlenmiş gıdalardan oluşan bir diyet uygulayanlar, kilolarının ortalama %2’sini kaybederken, aşırı işlenmiş gıdalar tüketenlerde bu oran yalnızca %1’de kaldı.
Araştırmanın başyazarı, bu farkın sekiz haftalık kısa bir sürede bile dikkat çekici olduğunu vurguluyor: “%2’lik kayıp kulağa mütevazı gelebilir, ama bu, kalori kısıtlaması olmadan elde edildi.” Uzmanlar, bu sonuçların bir yıla yayılması durumunda, minimum işlenmiş gıdalarla erkeklerde %13, kadınlarda %9’a varan kilo kaybı öngörüyor. Aşırı işlenmiş gıdalarda ise bu oranlar sırasıyla %4 ve %5’te kalıyor.
GIDA ENDÜSTRİSİ VE SAĞLIK TARTIŞMASI
Gıda endüstrisi, aşırı işlenmiş gıdaların sağlığa etkisinin, işleme düzeyi değil, besin içeriğiyle (yağ, tuz, şeker) ilgili olduğunu savunuyor. Ancak bu çalışma, ulusal beslenme kılavuzlarına uygun kalori, protein, karbonhidrat ve lif alımı sağlansa bile, işleme seviyesinin kilo verme üzerinde belirleyici olduğunu gösteriyor. İngiltere’de tüketilen gıdaların %50’den fazlasının aşırı işlenmiş olduğu düşünüldüğünde, bu bulgular alarm verici.
Araştırmacılardan biri, çalışmanın, obeziteyle mücadelede bireysel çabadan çok çevresel faktörlere odaklanılması gerektiğini ortaya koyduğunu belirtiyor. Aşırı işlenmiş gıdaların kolay erişilebilirliği ve yaygınlığı, sağlıklı beslenme çabalarını gölgeliyor.
SAĞLIKLI GELECEK İÇİN NELER YAPILMALI?
Araştırma, bireylerin ve hükümetlerin gıda seçimlerini yeniden değerlendirmesi gerektiğini vurguluyor. Evde hazırlanan taze yemekler, hem kilo verme hem de genel sağlık açısından daha etkili. Öneriler arasında, işlenmiş gıdalara vergiler getirilmesi, sağlıklı alternatiflerin sübvanse edilmesi ve gıda etiketlemesinin daha şeffaf hale getirilmesi yer alıyor. Ayrıca, gıda israfını azaltmak ve yerel, taze ürünlere erişimi artırmak da kritik.
