“Bu kitap beni Orta Çağ savaşlarını araştıran bir tarihçiden insanlık tarihi öğrencisine dönüştürdü” diyor Y. Noah Harari ‘Tüfek,Mikrop ve Çelik” için!
Öylesine etkileyici, öylesine bilgilendirici, -bilimsel bir metin olmasına karşın- öylesine okunaklı, öylesine büyüleyici…
İnsanlık tarihi nasıl başladı, nasıl şekillendi? Anadolu, Orta Doğu tarihin akışında neden bu kadar önemli? Neden Avrasya’da atlar evcilleştirilebilirken Afrika’da zebralar evcilleştirilemedi? Dinler nasıl doğdu? Yazı neden icat edildi? Neden Amerika kıtasının yerlileri Avrupa’yı istila etmedi de tersi oldu? Neden bazı toplumlar zengin? Jared Diamond insanlık tarihinin en can alıcı ve en önemli sorularını sormuş ve bilimle yanıtlamış ‘Tüfek, Mikrop ve Çelik’te. Biyoloji, coğrafya, dilbilim ve tarih gibi birçok alandan yararlanarak yazmış ve her şeyden önemlisi “Batılı” koşullandırmalardan arınarak ifade etmiş edeceklerini…
Ve Diamond bütün bunları; yaklaşık 550 sayfalık bir kitapla yaparak, çok büyük iş çıkarmış ve bir “uzaylı”ya anlatır gibi -cidden- anlatmış. Server Tanilli hocanın ‘Uygarlık Tarihi’nin –dikkatinizi çekerim, insanlık tarihi değil uygarlık tarihi- yaklaşık 4 bin sayfa olduğunu söylersem sanırım ne demek istediğimi (Görselini de iliştiriyorum) daha iyi anlarsınız.
Kapsamı ve açıklayıcı gücü inanılmaz olan, sahip olanlar ve olmayanlardan oluşan dünyamızın nasıl oluştuğunu açıklayan bu kitap; Diamond’ın Türkiye baskısı için yazdığı, “Dünyanın Türkiye’ye borcu” başlıklı önsözü ve 2017 yılında eklediği “Sonsözü”-ki burada Hollanda-Zambiya kıyaslamasıyla, Daren Acemoğlu’na ve onun gibi düşünenlere yanıt veriyor) için okunmalı.
..Ve tüm hikaye bundan 13.000 yıl önce, “Bereketli Hilal”-görselini iliştiriyorum- de, Mardin’de (Mardin nereden mi çıktı? “Çepime” geldiği için ben uydurdum)
yaşayan bir insanın bir buğday tanesini toprağa ekmesiyle başlıyor…